Johannes Janssen
Toen in april 1748 (einde Oostenrijkse successie oorlog) met de vrede van Aken de Franse soldaten de stad Maastricht naderden, vluchtten veel Limburgse boeren met hun vee en hun bezittingen naar Aken. Ook uit Maastricht en omgeving trokken velen naar deze stad, in het bijzonder veel protestanten die hier huizen kochten of huurden of op andere wijze kwartier namen, tot ergernis van de fanatiek katholieke geschiedschrijver Johannes Janssen. Uit zijn pen komt het volgende verhaal:
In juli 1757 leidden de scherpe confessionele contrasten in de gemeente Vaals tot een ernstige botsing tussen katholieken en protestanten.
Op de grens van Vaals en Aken stond een vogelstang en daar werd in juli 1757 een schietwedstrijd georganiseerd. Enkele burgers van Aken waren voor deze wedstrijd met hun geweren naar Vaals getrokken. Een tiental meters van de vogelstang verwijderd, stond de Waalse kerk. Tijdens de schietwedstrijd werd er niet alleen op de vogelstang maar ook op de bazuinengel geschoten die het dak van de Waalse kerk versierde. Niet geheel zonder hun schuld werd de engel zodanig getroffen dat deze een been miste. Door dit voorval raakten de gemoederen erg verhit en de predikant, die luidkeels protesteerde, kreeg door de schutters en andere katholieke burgers een flink pak slaag. De predikant deed zijn beklag bij de drossaard in Maastricht en terstond kwamen 30 cavaleristen vanuit Maastricht naar Vaals die genoegdoening eisten van de bewoners van Aken. Tevens voerden ze represailles uit tegen de katholieke bewoners van Aken die in de omgeving van Vaals woonden. Ook moesten personen die naar Aken vluchtten het ontgelden. Op papier ontbrandde een hevige strijd tussen Maastricht en Aken. De uitgang van de controverse is (nog) nergens te vinden. In het midden van de tweede helft van de 18de eeuw schijnen de verhoudingen tussen de katholieken en protestanten aan de beterende hand te zijn. In 1776 bezocht erfstadhouder Willem V, met groot gevolg de stad Aken. De stad Aken ontving hem met alle lof en eer die toen gebruikelijk was voor hoge gasten: de kanonnen bulderden bij aankomst en vertrek, de zwavelbronnen van het Kaiserbad werden voor hem geopend en vol trots liet men hem de fabrieken die in de stad gevestigd waren, zien.
Bron: Heemkundekring Sankt-Tolbert Vaals
Angel with a shot-off leg
Johannes Janssen
The War of the Austrian Succession had ended. By the time the Treaty of Aachen was signed in April 1748 and French troops approached the City of Maastricht, many farmers from Limburg fled. They packed their possessions, gathered their cattle and set course for Aachen. Likewise did many citizens from Maastricht, mainly Protestants. They owned or rented many houses in Maastricht, much to the annoyance of Johannes Janssen. He was a fanatic Catholic and historian. The following story came from his pen.
The sharp confessional contrasts between Catholics and Protestants led in July 1757 to serious confrontations. On the border between Vaals and Aachen stood a ‘Vogelstang’, a high pole. On this construction usually wooden birds were placed for pole shooting. This was in 1757 the venue for a target shooting competition that attracted several marksmen from Vaals. Some ten meters away from the pole stood the Calvinist Walloon church, its roof decorated with an angel blowing his trumpet. During the shooting the gunman not only hit the bird on the pole but also the unfortunate angel, and shot off its leg.
This incident got emotions running very high. The Pastor sharply objected to the maiming of the angel. In response the shooters and some other Catholic citizens went to beating him severely. The Pastor thereupon complained to the bailiff of Maastricht. This dignitary sent thirty dragoons to Vaals who demanded appropriate reparation from the citizens of Aachen. They also carried out several retaliations against Catholic citizens of Aachen, who lived in the surrounding area of Vaals. Also people fleeing to Aachen were not spared.
The matter subsequently unleashed a paper war between the cities of Aachen and Maastricht. If and how this controversy was defused is not (yet) known. However, the relations between Catholics and Protestants improved during the last quarter of the Eighteenth Century. In 1776 Willem V, Prince of Orange and the last Stadtholder of the Dutch Republic made a formal visit to Aachen. He received a glorious welcome as was usual for important guests: cannons roared. They opened the sulfur-springs of the Kaiserbad and proudly presented him the factories of Aachen.
Source: Heemkundekring Sankt-Tolbert Vaals
